Ulusal Kırmızı Et Konseyi (UKON) hayvancılık sektörüne yönelik 2017 yılı sektör deÄŸerlendirmesi ve analizini yayımladı.

Tarım ve hayvancılığın genç kesim için giderek cazibesini yitirmesi ile aile iÅŸletmelerinin sayısının gün geçtikçe azaldığına dikkat çeken UKON, genç nüfusun kentlere göç etme sürecinin sürdüÄŸünün altını çizdi.

2018 beklentilerini de rapor niteliÄŸinde sıralayan UKON, “Hayvancılıkta kurumsallıktan çok duygusallık ve gönül bağı ile bu iÅŸi yapan aile iÅŸletmelerinin üretime devam edebilmesi ancak gençleri bu iÅŸe yapmaya telkin ve teÅŸvik etmek ile mümkün olacaktır” ifadelerine yer verdi.

2018 yılının ilk ayında sektöre bakıldığında besilik hayvan arzının yeterli olmadığının altı çizilen deÄŸerlendirmede, “Besi çiftliklerinin kapasite kullanım oranlarının son dönemde artmakla birlikte istenilen seviyeye ulaÅŸamadığı gözlenmektedir. Besilik hayvan temininin kesintisiz yapılamadığı sürece 2018 yılında da ihtiyaç duyulan besilik hayvan sayısının maalesef artarak devam edeceÄŸi görülmektedir” uyarısına yer verildi.

Söz konusu endiÅŸeyi destekleyen diÄŸer bir verinin de süt üretim rakamları olduÄŸuna vurgu yapan UKON, süt üretiminin 2017 yılının 11 ayı itibarıyla bir önceki yılın altında kaldığını hatırlattı.

UKON, “Sanayiye gönderilen süt üretimindeki azalma süt üretiminin kayıt dışına kayması gibi nedenlerden kaynaklanabileceÄŸi gibi çiÄŸ süt fiyatlarının uzun süredir aynı kalması ile birlikte deÄŸerlendirildiÄŸinde damızlık hayvanların 2017 yılında artan bir hızla kesime gittiÄŸi sonucu çıkarılabilir” açıklamasında bulundu.

UKON, 2018 yılına yönelik aÅŸağıdaki beklentileri dile getirdi:

Gençlerin üretime daha fazla ekonomik ve sosyal yönden teÅŸvik edilmesi saÄŸlanmalı, kırsalın yaÅŸam düzeyi geliÅŸtirilmeli.

Kapalı sistem hayvancılığın iÅŸletme maliyetleri, hayvanların saÄŸlık sorunları ve bu gibi nedenlerle besi maliyetlerini yükseltmekte. O nedenle Avrupa ve diÄŸer geliÅŸmiÅŸ ülke örneklerini göz önüne alarak mera hayvancılığımızı geliÅŸtirmek ve açık sistem hayvancılığı desteklemeliyiz.

Ülkemizde yağışların az olması dolayısıyla büyükbaÅŸ hayvancılığın geliÅŸemeyeceÄŸi söylemleri karşısında Avustralya gibi çölde üretim yapan ülkeler incelenmeli.

Meraların kullanıma açılmasının hızlandırılmasıyla ve bunla ilgili yönetmelik ve resmi uygulamaların bir an evvel hayata geçirilmesi ve bu konularda meraların kullanılacağı bölgelerdeki tarafların mutabakatına dikkat edilmeli.

Bu konuda yakın zaman önce CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın önümüzdeki bahar döneminde GüneydoÄŸu ve DoÄŸu Anadolu’da uygulanan yaylaya çıkma yasağının kaldırılacağını beyan etmesi meraya dayalı hayvancılığın geliÅŸmesi yönünde 2018 yılındaki umutları artırdı.

2018'den itibaren 50 büyükbaÅŸ hayvanın altında yetiÅŸtiricilik yapan küçük iÅŸletmelere, ruhsatlı kesimhanelerde kestirilen her hayvan başına 250 lira destek verileceÄŸi dile getirildi. Besilik hayvan destekleri 2018 yılında artarak devam etmeli.

500 baÅŸ ve üzeri kapasiteye sahip iÅŸletmelerin mevcut kapasitelerinin yarısı oranında verilen iznin geniÅŸletilerek kapasitenin tamamını kapsaması ve besilik hayvan ithalinden alınan gümrük vergisinin sıfıra indirilmesi bu iÅŸletmelerin ahırlarındaki hayvan sayısını artırmalarına katkı saÄŸlanmalı.

Buzağı ölümlerinin azaltılması ile ilgili olarak Bakanlık tarafından yüzde 15 civarında olduÄŸu belirtilen buzağı ölümlerinin yüzde 5 civarlarına çekilmesi ile mevcut ithalatın bitirilmesi hedeflenmektedir. Bununla birlikte 2018 yılında aile hekimliÄŸi sistemi ile Bakanlık tarafından yapılacak ücretsiz kulak küpeleme iÅŸlemleri ile rota corona ve e-coli virüslerine karşı aşılama kampanyalarının yürütülecek olması hastalıkların azaltılması ölümlerin engellenmesi adına önemli bir adım.

Reforme olmayan diÅŸi hayvan kesimlerinin devam etmesi sebebi ile diÅŸi hayvan kesim fiyatları dana kesim fiyatlarına yaklaÅŸmıştır. Bu nedenle diÅŸi hayvanların verimlilik süresinin uzatılarak, doÄŸurganlık sürelerini artırıcı önlemler alınması gerekmekte. Ayrıca doÄŸum aralıklarının olması gereken süreye çekilebilmesi halinde verimde kayıplar önlenebilecektir.

Besi işletmelerine kendi yemini tedarik edecek ve senede en az iki kez ahırına hayvan koyabilecek şartları sağlanmalı.

Tüketicilerin saÄŸlıklı, güvenli ete ulaÅŸması için hayvancılık politikaları uzun dönemli olarak planlanarak uygulanmaya konulmalı, destekleme politikaları orta ve uzun dönemli olarak belirlenmeli ve destekler ihtisaslaÅŸmalı.

Prim sistemi, üretimi teÅŸvik eden, kayıt dışı ekonomiyi kayıt altına alarak kendi kendini finanse eden bir uygulamadır. Bu yönüyle et ve süt üretim primleri üretici maliyetlerine paralel olacak ÅŸekilde güncellenmeli.

Kırmızı etteki KDV oranının toptanda olduÄŸu gibi perakendede de yüzde 8’den yüzde 1’e düÅŸürülmesi et fiyatlarına olumlu yansıyacak ve sektörde kayıt dışılığı azaltacaktır. Alış ve satış katma deÄŸer vergi oranlarının eÅŸitlenmesi doÄŸru olacaktır.

Kesimhanelerdeki karkas fiyatlarında farklı fiyatlandırmalar ile oluÅŸan bilgi kirliliÄŸine karşı orta vadede karkas sınıflandırılması çalışmaları devam etmeli.

Kesimhane atıkları olarak bilinen kesilen hayvanların kırkbayır, safra kesesi ve kanı gibi değerlendirilmeyen kısımları değerlendirilerek ekonomiye kazandırılmalı.

 Alternatif kırmızı et üretim kaynağı olan küçükbaÅŸ varlığı, et üretimi ve tüketimdeki payı artırılmalı.

UKON, iyi bir mera ve aile hayvancılığı politikası ile birlikte hayvan saÄŸlığına iliÅŸkin atılan adımların devam etmesi halinde 2018 yılında ithalat ihtiyacının azaltılabileceÄŸi görüÅŸünü paylaÅŸtığı deÄŸerlendirmesinde, orta ve uzun vadeli politikaların gerekliliÄŸine dikkat çekti.